Een betrokken klant deelt regelmatig artikelen met ons over het wel en wee in de landbouwsector in het algemeen en over biologische landbouw in het bijzonder.
Ze vraagt zich nu af of controles op bioproducten van De Streekboer effect hebben. ‘Moet elke schakel zich opnieuw certificeren? Dit las ze bij Odin, een coöperatieve supermarkt met alleen biologische producten.
Wanneer is certificering nodig?
Soms is dat zo. Het zit zo: Zodra een biologisch product verpakt is met een SKAL-nummer, is verdere controle niet nodig. Klanten kunnen dan zelf aan de verpakking zien of een product biologisch is. Bijvoorbeeld, onze crackers. (Die vallen trouwens nét buiten het Streekboer-gebied, maar om ze dan gelijk bio van verder te noemen is eigenlijk wat overdreven ;-). Ze komen uit Overijssel, van een heel leuk bedrijf!
Maar voor onverpakte, meestal verse producten, moeten alle stappen worden gecertificeerd. Dit geldt voor de meeste groenten en fruit van onze bioboeren.
Alle schakels in de keten moeten gecertificeerd zijn
Zowel de vervoerder als de verkoper moeten gecertificeerd zijn. Soms zijn dit dezelfde personen; bijvoorbeeld, de boer brengt het vaak zelf. Maar als verkopende partij moeten wij ook een SKAL-certificering hebben voor onverpakte producten. Anders mogen we ze wel verkopen, maar niet meer biologisch noemen. Het kan zijn dat ze zijn verwisseld met gangbare producten. Voor een deel van onze biologische producten zijn wij ook inderdaad SKAL gecertificeerd.
Dit doet SKAL
Wist je trouwens dat SKAL staat voor Stichting Keur Alternatief voortgebrachte Landbouwproducten? Ze controleert namens de overheid of de biologische normen gehanteerd worden. Het is op zichzelf ook best bijzonder dat een landbouwmethode zonder inputs als alternatief wordt beschouwd terwijl die vorm er vóór de kunstmest en chemie inputs al lang was. Maar misschien vinden wij dat bijzonder omdat we in de bubbel zitten natuurlijk.
Wij doorbreken soms de certificeringsketen
Soms doorbreken we trouwens zelf bewust de certificeringsketen. Als we rechtstreeks inkopen en elkaar kennen en vertrouwen kan dat gerust. Bijvoorbeeld, producten van het gecertificeerde bedrijf Mole ‘t Lam worden niet meer door henzelf verpakt, maar door Agnes van Naturlijk bij Agnes. Zij heeft zelf geen certificering. We weten dat alleen Cees’ producten worden verpakt, maar Agnes mag het niet als bio bestempelen omdat SKAL hier niet meekijkt. Maar we vertrouwen Agnes blind. Ze werkte voorheen voor de molen waar ze onder meer de klein verpakkingen in pakte. Dus, tja, dat kan gewoon niet misgaan.
Dit geldt ook voor Willem Teun van het Hummelhûs, die groenten ophaalt van bioboeren voor zijn eigen winkeltje en dan ook gelijk voor ons meeneemt. Hij heeft geen certificering voor zijn tuin, omdat het in eerste instantie een zorgbedrijf is waar mensen een fijne en nuttige dagbesteding vinden. We weten dat hij geen chemie en kunstmest gebruikt.
Dat is dus zonder officiële controle. En daarom worden biologische groenten spontaan gangbaar zodra ze in Willem Teun’s busje worden geladen. Het scheelt in administratie- en controlekosten om elkaar te vertrouwen.
In tegenstelling tot wat de groenteboer in het filmpje suggereerde, blijven wij wel biologisch inkopen, maar noemen we het niet meer zo als we het niet tot de laatste schakel laten controleren. Wel kunnen we aangeven via welke route we hebben ingekocht, zodat de klant zelf kan beoordelen of het een bio-lijn is.
Dit dwingt ons om het zelf ook goed te communiceren. Welke boer van ons is gangbaar en welke is biologisch, en wie voldoet zonder SKAL aan de normering? Daar gaan we de komende tijd aan werken. Want het staat wel overal, maar niet altijd even duidelijk.
En eerlijk is eerlijk, als een bedrijf eenmaal heeft gekozen voor certificering, blijken er vaak nog extra stappen nodig te zijn dan alleen geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken. Dus naast de kosten die certificering met zich meebrengt levert het dus meestal toch nog een paar stapjes extra op.
Het voer voor de dieren en het zaai- of plantgoed moeten bijvoorbeeld ook gecertificeerd zijn als je echt biologisch wilt gaan. Zo blijft de biologische kwaliteit tot in de haarvaten gewaarborgd.
Zouden we het systeem niet moeten omdraaien?
Als we willen overstappen naar een gezond voedselsysteem, moeten overheden boeren die dit doen belonen en de controlekosten opleggen aan degenen die chemie gebruiken. Zo zou het geregeld worden als wij het voor het zeggen hadden. 😉
Naar mijn idee zouden we dan dus zelf nog veel meer moeten controleren. Alleen niet méér in de biosector maar óveral. Elk bedrijf zou moeten worden gecheckt op het gebruik van chemie en kunstmest. Zo zouden meer boeren en tuinders de certificering willen halen want dat scheet ze juist kosten. Boeren die niet voldoen, betalen uiteindelijk de prijs als mijn plan waarheid zou worden. Wat mij betreft betalen ze dan ook gelijk met een tax erbovenop voor de kosten die we als samenleving nu moeten maken voor de milieu verontreinig die ontstaat door het gebruik van landbouwgif. Dan is bio al snel goedkoper aan de kassa.
Vind jij het logisch dat overheden de biologische landbouw stimuleren en biologische producten goedkoper maken? We horen graag jouw mening.
ik vind het een mooie en logische gedachten dat biologisch boeren de norm wordt. En dat boeren die nog steeds kunstmest en pesticiden gebruiken daarvoor worden belast. Het mooie eraan s ook dat je het daarmee voor de consument aantrekkelijker maakt om biologische producten te kopen. Ik ben ervan overtuigd dat je daarmee het huidige systeem kan doen kantelen.