Geschreven door: Monique
Zie hier onze short-doc over Waddenmax.
‘Eigenlijk wil ik geen zuivel van de koe meer gebruiken. Koeien houden is toch niet zo goed voor het systeem? Ik bedoel voor het milieu enzo?” Denise kijkt mij hoopvol aan terwijl ze twijfelend bij de koeling staat. Want melk en melkproducten vindt ze wel echt heel erg lekker…
‘Er staat wel een Demeter keurmerk op?’ Demeter is het keurmerk voor bio-dynamisch producten. Dat gaat nog een stapje verder dan biologisch. Ze wijst op de zuivel van WaddenMax en zegt het op een manier waaruit blijkt dat ze hoop dat ik alle twijfels voor haar wegneem. En stomtoevallig kan ik dat ook. Want afgelopen maandag waren wij bij WaddenMax op visite. Sandra en ik gingen op pad met een heleboel vragen en cameraman Stephan (het filmpje dat we er opnamen volgt nog hoor!)
Max (van Tilburg) van Waddenmax heeft heel veel dingen gezegd die ook ons weer stof tot nadenken heeft gegeven. Want zegt deze inmiddels pensioen gerechtigde melkvee-boer met dus zeer ruime ervaring, nou echt dat er zeker heel veel minder koeien moeten overblijven??? Gaan we echt terug naar de landbouw uit de jaren 50?! Oud Minister Sicco Mansholt (minister van 1945 tot 1958), die op een steenworp van WaddenMax is geboren, heeft in die jaren toch juist gepleit voor intensivering van de landbouw?
Max deed daar toen ook aan mee. Het leek zo’n goed idee. Maar hij kwam er veel eerder achter dan wij als maatschappij nu, dat het toch wel eens anders zou kunnen uitpakken. Hij kwam tot de conclusie dat extensiveren en veel meer balans tussen veeteelt en akkerbouw een veel logischere zet was. Maar ja, dat past niet goed bij economisch financiële groei.
Toch deed hij dat, tegen de wil van de Rabobank in. Niet meer koeien en grotere stallen maar meer grond en zelf het voer van de koeien verbouwen. Max zegt tussen twee zinnen door: ‘En ja, je hebt gelijk dat als je veevoer verbouwt op grond waar je ook voedsel voor mensen kunt verbouwen dat je je dan achter de oren moet krabben. Want het is niet zo heel efficiënt hoor zo’n koe. Van zo’n blok land zouden we heel veel mensen kunnen voeden. Nu voeden we er ongeveer 85 runderen van die dan wel melk geven en aan het einde van hun leven goed vlees. Maar toch, 85 koeien… Wij hebben ze, maar ik denk dat het al aan de hoge kant als je het mij vraagt voor de toekomst.”
Dat laatste zegt hij mijmerend en hij kijkt mij veel betekend aan terwijl hij met zijn hand door de kisten met voer gaat dat uit eigen teelt is voortgekomen. Ik zie ook dat hij wel heel trots is. Trots op dat hij het zo doet. Dat hij het al zo vroeg zag en dat hij gepionierd heeft.
Max gaat verder: ‘Wij geven de koeien geen soja, wij doen het met de veldboon. Ook wel de Nederlandse Soja genoemd. Minder hoogwaardig hoor, geef ik gelijk toe. Maar toch ruimschoots goed genoeg. Als je er maar geen hoog productief melkvee mee hoeft te voeden.’
Dank Monique voor dit mooie verhaal.
Wat mij – Sandra – bezig blijft houden als ik aan het bezoek aan Waddenmax terug denk is het volgende: Doordat Waddenmax biologisch-dynamisch boert, krijgen ze een goede prijs voor de melk bij de bd-kaasfabriek en hebben ze ook nog eens relatief weinig kosten omdat ze geen torenhoge investeringen terug hoeven te betalen. Ze kunnen een fatsoenlijke boterham verdienen met boeren. Hoe mooi is dat!? Het is iets wat zo normaal lijkt maar vandaag de dag zo moeilijk is. Dit is toch het perspectief waar iedereen naar snakt?